Nowy „Program Ochrony Powietrza dla województwa małopolskiego”
Od 27 października 2020 r. obowiązuje przyjęty uchwałą nr XXV/373/2020 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 28 września 2020 r. nowy „Program Ochrony Powietrza dla województwa małopolskiego”. Wszystkie działania w nim zawarte mają na celu poprawę jakości powietrza w naszym regionie oraz redukcję emisji pyłów zawieszonych do atmosfery do roku 2023 oraz benzo(a)pirenu do roku 2026.
Nowy Program Ochrony Powietrza określa odrębne działania dla gmin, powiatów i całego województwa. Program wprowadza działania naprawcze, służące szybszej poprawie jakości powietrza w Małopolsce. Wśród nich znalazły się:
- Preferencje finansowania OZE
- Wsparcie dla osób dotkniętych ubóstwem energetycznym
- Ekodoradcy dla mieszkańców w każdej gminie
- Stworzenie wojewódzkiej bazy danych o emisjach przemysłowych
- Kontrole interwencyjne i planowe palenisk
- Utworzenie punktów obsługi programu Czyste Powietrze
- Przygotowanie planu wdrożenia stref czystego transportu
O czym powinien wiedzieć każdy mieszkaniec:
- Zakaz dotowania kotłów węglowych od 1 stycznia 2021 roku
Finansowanie kotłów na paliwa stałe ze środków publicznych, w tym programu Czyste Powietrze, w Małopolsce będzie mogło obejmować:
- od 1 stycznia 2021 r. wyłącznie kotły na biomasę (z wyłączeniem projektów w trakcie realizacji),
- od 1 stycznia 2023 r. wyłącznie kotły na biomasę o emisji pyłu do 20 mg/m³ (przy 10% O2).
UWAGA: W dalszym ciągu istnieje możliwość instalacji ze środków własnych mieszkańców i eksploatacji kotłów na węgiel, drewno i biomasę oraz kominków i ogrzewaczy zgodnych z obowiązującą uchwałą antysmogową dla Małopolski (standard ekoprojektu).
- Konieczność wymiany źródeł ciepła na paliwa stałe
- do 31 grudnia 2022 roku kotłów pozaklasowych, klasy 1 i 2
- do 31 grudnia 2026 roku kotów klasy 3 i 4
- Kontrole palenisk (interwencyjne i planowane) połączone z aktualizacją danych w bazie ogrzewania budynków
Gmina zobowiązana jest do prowadzenia kontroli palenisk, których celem jest wyeliminowanie spalania odpadów oraz kontroli przestrzegania zapisów uchwały antysmogowej co do jakości stosowanego opału, natomiast od 1 stycznia 2023 roku kontroli użytkowanych urządzeń grzewczych. Są to zarówno kontrole interwencyjne (reakcje na otrzymane zgłoszenie mieszkańców) oraz kontrole planowane w losowo wybranych punktach adresowych. Minimalna ilość kontroli planowanych w roku 2020 – 20 budynków, w latach 2021-2022 po 60 budynków oraz roku 2023 – 120 budynków. Minimum 10% kontroli interwencyjnych w skali roku zakończonych pobraniem i zleceniem badania próbki popiołu z paleniska.
- Pomoc mieszkańcom w pozyskaniu dofinansowania w ramach programu Czyste Powietrze
W związku z zawartym porozumieniem z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie dotyczącym realizacji programu priorytetowego „Czyste Powietrze” istnieje możliwość składania wniosków za pośrednictwem Gminy.
- Obowiązki podmiotów korzystających ze środowiska oraz osób fizycznych niebędących podmiotem korzystającym ze środowiska:
Plan działań krótkoterminowych:
Działania krótkoterminowe wdrażane są w sytuacjach ryzyka przekroczenia poziomu alarmowego, informowania lub dopuszczalnego zanieczyszczeń w powietrzu. Ustalone zostały 3 stopnie zagrożenia zanieczyszczeniem powietrza:
1 stopień zagrożenia (kod żółty)
Wdrażany, gdy średnie stężenie pyłu PM10 z ostatnich 12 godzin przekroczy 80 µg/m³. Działania krótkoterminowe obejmują:
- prowadzenie prewencyjnych kontroli spalania odpadów,
- ograniczenie eksploatacji kominków, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania.
2 stopień zagrożenia (kod pomarańczowy)
Wdrażany w sytuacji ryzyka przekroczenia poziomu informowania (100 µg/m³). Działania krótkoterminowe obejmują:
- prowadzenie prewencyjnych kontroli spalania odpadów,
- ograniczenie aktywności na zewnątrz dzieci i młodzieży w placówkach oświatowo-wychowawczych i opiekuńczo-wychowawczych,
- ograniczenie stosowania dmuchaw do liści,
- ograniczenie eksploatacji kominków, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania.
3 stopień zagrożenia (kod czerwony)
Wdrażany w sytuacji ryzyka przekroczenia poziomu alarmowego (150 µg/m³). Działania krótkoterminowe obejmują:
- prowadzenie prewencyjnych kontroli spalania odpadów,
- ograniczenie aktywności na zewnątrz dzieci i młodzieży w placówkach oświatowo-wychowawczych i opiekuńczo-wychowawczych,
- ograniczenie stosowania dmuchaw do liści,
- ograniczenie eksploatacji kominków, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania,
- ograniczenie eksploatacji urządzeń grzewczych na paliwa stałe, w przypadku możliwości stosowania alternatywnego ogrzewania,
- ograniczenia prac budowlanych związanych z emisją pyłu,
- ograniczenia dla zakładów przemysłowych odwołujące się do pozwoleń emisyjnych,
- rekomendowane wprowadzenie bezpłatnej komunikacji publicznej oraz ograniczenie wjazdu pojazdów ciężarowych do centrum Krakowa, Tarnowa i Nowego Sącza.
Więcej informacji na temat nowego „Programu Ochrony Powietrza dla województwa małopolskiego” można znaleźć na stronie: https://powietrze.malopolska.pl/program-ochrony-powietrza/