TURZA

Wieś położona na Pogórzu Ciężkowickim, na wysokości 380-404 m. n.p.m, z licznymi przysiółkami: Brzezie, Dział, Folwark, Góry, Górka, Młynek, Pańskie Pola, Sołtystwo, Zalesie, Załęże, Zapotok. Pierwsze wzmianki o istnieniu Turzy pochodzą z 1288 r. W dokumencie Leszka Czarnego jej nazwa brzmi: Tura. Wieś była osadą leżącą w dobrach klasztoru tynieckiego i jego własnością pozostała do XV w. Jakieś formy osadnictwa istniały wcześniej. Świadczą o tym znaleziska archeologiczne: siekierki z okresu neolitu i monety rzymskie. Jako Turza jest wymieniona w 1349 r. a następnie w 1354 r.

W protokole z lustracji w 1616 r. umieszczono streszczenie przywilejów nadanych w 1349 r. na sołtystwo: „Turza…(sołtystwo), do którego wedle przywileju śp. króla Kazimierza Wielkiego przed nami okazanego z roku 1349, ma mieć: cztery role wolne, dwa młyny każdy o jednym kole, jedną rolę dla wypędzania stada, którą Skotnicą nazywają, ogrody, staw, wolny ubój mięsa, szewców, cieśli, chlebów piekarni, karczmę wolną, łąkę dla dwudziestu wozów siana, wolny połów w granicach wspomnianej własności, miód, trzeci denar czynszu, a dla kościoła jedną rolę, z zachowaniem czynszu od kmieci tej wioski z ośmiu skutów i ferton za czynsz. (…) Sołtysi i ich następcy obowiązani są do wyprawy ogólnej z jednym pancernym na odpowiednim koniu.”